Na dole strony, w załącznikach dodatkowe zadania domowe.
Zadania domowe
Ważnym elementem codziennego życia dziecka są zadania domowe. Proces nauczania nie ogranicza się jedynie do zajęć szkolnych. Uczeń poznaje rzeczywistość także poza szkołą. Jego pozaszkolna aktywność może kształtować właściwy stosunek do nauki, do pracy nad własnym rozwojem. Nauka domowa stanowi etap przygotowawczy do samokształcenia.
Dzięki nauce domowej uczeń:
- utrwala i pogłębia zdobyte w szkole wiadomości;
- wdraża się do samodzielnego zdobywania różnych informacji, planowania i organizowania własnej pracy, samokontroli i samooceny uzyskiwanych efektów;
- uczy się korzystania z różnych źródeł wiedzy, wyszukiwania ich;
- usprawnia umiejętności (np. czytania ze zrozumieniem jako podstawy samodzielnej pracy z tekstem) zmierzając do wytworzenia nawyków;
- rozwija sprawność w uczeniu się przez stosowanie różnych technik oraz racjonalną organizację pracy;
- kształtuje samodzielność myślenia i działania, umiejętność posługiwania się wiedzą;
- rozwija inicjatywę i pomysłowość oraz zdolności twórcze;
- wzmacnia wiarę we własne siły i możliwości.
Mimo, iż praca domowa ucznia jest istotnym elementem jego nauki, to jednak nie należy przystępować do odrabiania zadań domowych:
- od razu po zakończeniu zajęć w szkole, ponieważ dziecko ma prawo czuć się zmęczone, a zmęczone będzie pracowało dłużej i mniej efektywnie.
- bezpośrednio po obfitym posiłku, zwłaszcza głównym, tj. obiedzie, kolacji – ponieważ organizm nastawiony jest na trawienie.
- późnym wieczorem, po godzinie 20-21.
Dziecko powinno mieć zapewnione odpowiednie warunki do odrabiania zadań:
- stałe miejsce, najlepiej biurko.
- wysokości biurka i krzesła powinny być zharmonizowane, dostosowane do wzrostu dziecka.
- w otoczeniu powinien panować ład i porządek - na biurku powinny znajdować się tylko potrzebne rzeczy.
- miejsce pracy musi być prawidłowo oświetlone (źródło światła ustawione po lewej stronie, trochę z tyłu, najlepiej, gdy światło jest rozproszone o odpowiednim natężeniu).
- w pokoju powinna panować cisza.
- nie należy odrywać dziecka od pracy nad zadaniem.
- w starszych klasach szkoły podstawowej dziecko powinno samo planować swoją prace nad lekcjami.
- w domu powinna panować pogodna atmosfera sprzyjająca pracy umysłowej.
Od jakich zadań należy zaczynać odrabianie pracy domowej?
Wybór zależy od uzdolnień i zainteresowań dziecka oraz od jego właściwości psychicznych.
Dzieci pracujące szybko i energicznie, ale łatwo męczące się – od zadań najtrudniejszych dla nich, na koniec powinny pozostawić łatwe. Dziecko, które ma trudności z zabraniem się do pracy powinno rozpoczynać od zadań łatwych, po to, aby się nie zniechęcało. Dziecko mające lepsza pamięć wzrokową powinno uczyć się z podręcznika lub notatek, pomocne dla niego będą podkreślenia, linie faliste, kolorowe itp. Dziecko o przewadze pamięci słuchowej zapamiętuje przede wszystkim elementy słuchowe, dużo więc korzysta z informacji i objaśnień nauczyciela. W domu powinno uczyć się głośno albo słuchać tekstu czytanego przez inną osobę.
Jak pomagać dziecku przy odrabianiu zadań? Przede wszystkim należy pamiętać, by:
- nie wyręczać dziecka,
- wdrażać go do samodzielnej pracy,
- zachęcać do podejmowania wysiłku, do pokonywania trudności
- wtedy wierzy we własne możliwości,
- uczy się rozwijać swoje uzdolnienia,
- uczy się odpowiedzialności za swoje postępowanie.
Pomagajmy jedynie:
- dziecku mniej zdolnemu, którego rozwój umysłowy jest nieco słabszy,
- dziecku, które rozwija się nieharmonijnie, czyli z opóźnionym rozwojem spostrzegania wzrokowego i słuchowego, z wadami wymowy, o słabszym rozwoju motorycznym.
- przejściowa pomoc jest też potrzebna dziecku, które na skutek choroby lub innych powodów ma zaległości w nauce.
Pomoc ta nie powinna sprowadzać się do wyręczania dziecka, gdyż doświadczony nauczyciel bez większego trudu rozpozna prace niesamodzielne. Prace domowe odrabiane przez rodziców lub rodzeństwo, łatwo zidentyfikować po stylu, doborze wyrazów, układzie treści, metodzie rozwiązania itp. Wyręczanie dzieci podczas odrabiania prac domowych przynosi zgubne skutki, bowiem dziecko uczy się nieuczciwości, często domagając się od nauczyciela nagrody w postaci wysokiej oceny za pracę wykonaną przez innych. Rodzice są świadomi nieuczciwości takiego postępowania, które pozwala dziecku zbierać laury za prace wykonane cudzymi rękami i przyzwyczaja je do unikania większego wysiłku.
Czasami dziecku wystarczy obecność kogoś bliskiego podczas odrabiania lekcji. Czuje się ono pewniej i bezpieczniej, gdy wie, że ktoś wyjaśni mu to, czego nie rozumie, w razie problemów podpowie co należy zrobić lub zada dodatkowe ćwiczenia ułatwiające wykonanie zadania, przepyta, a na koniec skontroluje wyniki uczenia się.
